به محض اینکه یک انتخاب انجام می دهیم با فشار درونی و بیرونی مواجه می شویم که به آن انتخاب خود متعهد بمانیم و این فشارها باعث می شود به شکلی عمل کنیم که توجیهی برای انتخاب اولیه ما باشد. در بسیاری از مواقع ما خودمان را آنقدر شدید گول میزنیم که تفکرات و عقاید ما شکل می گیرند تا توجیه کننده انتخاب اولیه غلط ما باشند و چه بسیار از تصمیمات کلیدی زندگی مثل انتخاب مسیر شغلی و یا شریک زندگی با این مکانیزم نیروی رانشی برای فصلهای آتی زندگی ایجاد می کنند و شاید روزی از خود سوال کنیم که چطور ترغیب شدم که دهها سال در این مسیر باشم و چرا خوشحال نیستم.
جالبه که بدانیم مکانیزم تعهد و ثبات ریشه ای عمیق در تکامل ما دارد و در بسیاری از جنبه های زندگی اجتماعی به ما کمک می کند هرچند باعث ایجاد زنجیره اشتباهات مداوم نیز در زندگی می شود جایی که یک تصمیم اشتباه گرفته ایم و بعد حول آن تصمیم اشتباه تمامی جهان بینی خود را باز آرایی می کنیم تا به خود بقبولانیم که تصمیم اولیه خردمندانه بوده است و شاید هیچگاه نتوانیم از این لابیرنت خارج شویم و از بیرون ببینیم چطور یک تصمیم اولیه اشتباه ما را در دام تصمیم گیری های زنجیره ای غلط انداخت.
تجربه شخصی من از دانشکده پزشکی این بود که صدها جوان با استعداد بدون اینکه علاقه و توانمندی خود را واکاوی کنند و صرفا به دلیل اینکه هوش ریاضی و حافظه خوبی برای دستیابی به رتبه بالا در کنکور داشتند وارد دنیایی شدند که لزوما در راستای استعداد آنها نبود ولی بجز تعداد کمی که اکثرا از روی تصادف و نه آگاهی از چرخه باطل تعهد و ثبات خارج شدند مابقی در مسابقه جدیدی غرق شدند برای تعهد بیشتر و امروز بسیاری از دوستان با استعداد من مسیر شغلی خوشحال کننده ای ندارند.
در دنیای فروش و بازاریابی از شیوه های مبتنی بر تعهد و ثبات برای ترغیب مشتریان بسیار استفاده می شود. تکنیک “پا به در” یکی از متداول ترین آنهاست شاید با بازاریابهای شیک پوش در مراکز خرید برخورد کرده باشید که به ظاهر یک پرسشنامه برای طرح تحقیق میدانی را پر می کنند ولی سوالات به شکلی طراحی شده اند که شما را به سمت ابراز علاقه در مورد کالا یا خدمات آنها ببرد و وقتی ابراز علاقه به آن کالا یا خدمت به عنوان پاسخ به یکی از سوالات کردید به آرامی شما را به سمتی می برند که تعهد به خرید آن کالا یا خدمت بدهید و به ظاهراتفاقی می توانند همانجا کوپن تخفیف به شما بفروشند.
یک نکته کاربردی برای استفاده از این شیوه ترغیب:
نوشتن می تواند قدرت ترغیب شیوه تعهد و ثبات را بیشتر کند. اگر اهداف خود را بنویسید ثابت شده است احتمال پایبندی و رسیدن به آن بیشتر است. در روزهایی که این نوشتار را می نویسم سال نو ایرانی آغاز شده است و بسیاری از ما فرصتی داریم که برای روزها و ماههای پیش رو برنامه ریزی کنیم توصیه من این است که حتما آنها را بنویسید و به آنها رجوع کنید و در توالی های منظم آنها را دوباره خوانی کنید با این شیوه نیروی ترغیب تعهد و ثبات در شما به کار می افتد و ایجاد انرژی مضاعف برای رسیدن به اهدافتان خواهد کرد.
سالی نیکو در پیش رو داشته باشید.